گیاهان آبزی
پرورش گیاهان آبزی در گذشته کمتر متداول بوده است زیرا تنها بستر نگهداری از گیاه آبزی آکواریوم‌ها بودند. با گذشت زمان تمایل انسان به زیست نزدیک‌تر با طبیعت بیشتر شد و بسترهای نگهداری گیاه آبزی نیز گسترش یافتند. فضای سبز شهری، آکواریوم‌ها و انواع گلدان‌های آپارتمانی با بستر آبی مانند وابی کوزا در ابعاد متنوع از نمونه‌های رایج‌تر استفاده از گیاه آبزی هستند. فارغ از بستری که گیاه آبزی در آن رشد می‌کند شناخت و نگهداری این گیاه یکی از مهارت‌های جهان کشاورزی محسوب می‌شود. دقایق کوتاهی که صرف خواندن این مطلب می‌کنید شما را با ماهیت و نقش گیاه آبزی در طبیعت، نکات نگهداری گیاه آبزی و طریقه‌ی سفارش گیاه آبزی در تهران آشنا خواهدکرد.
گیاه آبزی چیست
گیاه آبزی گیاهی است که برای زندگی در محیط‌های آبی (آب شور یا آب شیرین) سازگار شده. همچنین از آن با نام هیدروفیت یا ماکروفیت نیز یاد می‌شود. ماکروفیت‌ها به طور کلی گیاهانی هستند که در آب یا در مجاورت آب رشد می‌کنند و یا جوانه زده و در آب شناور می‌شوند. گیاه آبزی در دریاچه و رودخانه‌ها به عنوان پوشش آبزیان و غذای ماهی‌ها و تولیدکننده اکسیژن نقش مهمی ایفا می‌کند و به دلیل اینکه تولیدکننده‌ی اصلی محسوب می‌شود به نوعی اساس شبکه غذایی بسیاری از موجودات و به خصوص موجودات آبزی است. گیاه آبزی تاثیر بسزایی بر شیمی خاک و شدت نور دارد؛ زیرا باعث کند شدن جریان آب و جذب آلاینده‌ها و رسوبات می‌شود. ساقه، برگ و ریشه گیاه ابزی در رودخانه‌ها سبب کند شدن جریان آب می‌شود، کندی جریان به رسوبات فرصت ته‌نشین شدن میدهد. گیاه آبزی تنها در آب و یا خاکی که از آب اشباع شده باشد زنده می‌ماند. بنابراین می‌توان گفت گیاهان آبزی عضو ثابت تالاب‌ها نیز هستند. بزرگترین گیاه آبزی جهان با نام نیلوفرآبی در آمازون زندگی می‌کند و در مقابل عدسک آبی یک گیاه آبزی بسیار کوچک است که جانوران آبزی در رودخانه‌ها به عنوان خانه یا پوشش و محل استتار از آن‌ها استفاده می‌کنند. گل مردابی، نیلوفر آبی، لاله مردابی و سنبل آبی چند گیاه آبزی نام آشنا هستند اما گونه‌های این گیاهان بسیار گسترده‌تر است.
نگهداری گیاه آبزی
اگر گیاه آبزی را برای نگهداری در انواع گلدان‌های آپارتمانی تهیه می‌کنید در ادامه نکات مراقبت از آن را مطالعه کنید. اما اگر در آکواریوم شما تنها ماهی زندگی می‌کند حتما گیاه آبزی برای آن تهیه کنید. نگهداری گیاه آبزی در آکواریوم علاوه بر اینکه به زیبایی آن می‌افزاید سبب ایجاد یک اکوسیستم متعادل می‌شود و برای ماهی‌های شما مزایای بسیاری دارد. از جمله این مزایا:
- تولید اکسیژن و مصرف کربن دی‌اکسید در طول روز توسط گیاه آبزی که به فیلتراسیون آب کمک کرده و سبب تنظیم اسیدیته محیط آکواریوم می‌شود.
- گیاه آبزی می‌تواند با حذف نیترات و فسفات از آب، رشد جلبک‌ها را به شدت کاهش دهد.
- گیاه آبزی می‌تواند با ایجاد پوشش برای ماهی‌ها آن‌ها را سلامت نگه‌دارد؛ به این صورت که با وجود پناهگاه و پوشش‌های موضعی در فضای کلی آکواریوم ماهی‌ها استرس کمتری را متحمل می‌شوند و احساس امنیت می‌کنند در نتیجه سیستم ایمنی آن‌ها تقویت می‌شود.
- گیاه آبزی بعنوان یک منبع غذایی تکمیل برای ماهی‌ها محسوب می‌شود. بعضی ماهی‌ها از کلونی میکروارگانیسم‌های روی برگ گیاه آبزی تغذیه می‌کنند و برخی دیگر به طور مستقیم از پیکره‌ی گیاه آبزی.
- نقاطی امن که در آن منطقه، جریان آب کمی کندتر بوده و از دید دیگر ماهی‌ها پنهان باشد، برای تخم‌ریزی ماهی‌ها نیاز است، گیاه آبزی در ایجاد این نقاط نقش بسیاری دارد.
با توجه به مزایایی که برای نگهداری گیاه آبزی در آکواریوم نام بردیم می‌توانید تصمیم بگیرید که این گیاهان را با چه تراکمی در آکواریوم خود به کار ببرید.
تغذیه گیاهان آبزی
کربن برای رشد سالم تمام گیاهان لازم است. گیاه آبزی در طول روز کربن دی اکسید مصرف می‌کند و اکسیژن تولید می‌کند و در طول شب روند معکوس دارد؛ یعنی اکسیژن مصرف کرده و دی اکسید کربن وارد محیط آب می‌کند. بسیاری از متخصصان پرورش گیاه آبزی برای بهتر شدن رنگ، افزایش اندازه و رشد گیاه به محیط دی اکسید کربن اضافه می‌کنند؛ به نوعی با این کار گیاه آبزی را تغذیه می‌کنند. حال سوال اینجاست که آیا بدون افزودن کربن اضافی می‌توان گیاهان آبزی را به خوبی پرورش داد؟ بله! اگرچه افزودن آن باعث افزایش کیفیت زندگی این گیاهان می‌شود اما بدون این عملیات نیز می‌توان گیاه آبزی شاداب داشت. کربن را می‌توان با استفاده از مکمل‌های غذایی مایع وارد محیط آب کرد اما مطمئن‌ترین و راحت‌ترین روش تزریق تحت فشار کربن است که باید همگام با نور آکواریوم تزریق شود. از آنجایی که افزودن کربن سبب افزایش رشد گیاه آبزی می‌شود بهتر است به طور همزمان از مکمل‌های غذایی مایع نیز استفاده کرد تا محیط، مواد کافی برای جذب طی رشد داشته باشد.
نور گیاه آبزی
مانند تمام گیاهان، گیاه آبزی نیز با توجه به نوع آن نیاز نوری متفاوتی دارد، علاوه بر این ابعاد و به خصوص عمق آکواریوم بسیار بر میزان نور مورد نیاز تاثیرگذار است. برخی از گیاهان آبزی برای رشد بهینه به نور زیادی نیاز دارند و از آنجا که نور به راحتی در آب‌های عمیق نفوذ نمی‌کند، سیستم نورپردازی مورد نیاز نیز تغییر می‌کند. گیاه آبزی زیر تابش‌های نوری با طیف کامل (فول اسپکتروم) و دمای نور 8000-6500 کلوین بهترین عملکرد را دارند. هنگام تهیه نور مصنوعی از لامپ‌هایی که به طور مخصوص برای گیاه آبزی طراحی شده‌اند استفاده کنید. نورهایی که برای گیاهان آپارتمانی در بازار موجود هستند از دمای نوری مناسبی برای گیاه آبزی برخوردار نیستند. پس از انتخاب لامپ، تنظیم طول روشنایی نیز بسیار اهمیت دارد. در طول روز 12-10 ساعت تابش نور بهترین شرایط را برای گیاه آبزی فراهم می‌کند. وجود نظم نوری نیز بسیار مهم است، تابش نور باید در ساعات مشخصی از روز انجام شود. به پوشش لامپ‌ها نیز توجه کنید؛ تمیز نبودن آن‌ها ظرفیت تابش را کاهش میدهد.
تهویه برای گیاه آبزی
تهویه مناسب در محیط زندگی گیاه آبزی به نوعی حکم تغذیه را برای آن‌ها دارد. علاوه بر این ایجاد یک تهویه خوب از رشد جلبک در محیط و تجمع بقایای مواد آلی روی برگ گیاه آبزی جلوگیری می‌کند.
آب مناسب گیاه آبزی
گیاه آبزی در آبی با اسیدیته 8/7-5/6 و سختی ppm 50-100 بهترین عملکرد را دارد. نیترات در آب این گیاه باید کمتر از ppm 10 و فسفات نیز کمتر از ppm 5/0 باشد، کنترل میزان این دو ماده در آب به شما کمک می‌کند تا از رشد جلبک در محیط زیست گیاه آبزی جلوگیری کنید. دمای آب را در طیف 26-23 تنظیم کنید تا گیاه آبزی دچار تنش دمایی نشود. تعویض آب گیاهان آبزی می‌تواند در هفته یکبار انجام شود، اگر این عملیات را یکبار در هفته انجام می‌دهید، 10% آب آکواریوم و اگر هر دو هفته یکبار آب را تعویض می‌کنید، 25% آب آکواریوم را عوض کنید. در فیلتر آکواریوم از کربن استفاده کنید تا آلودگی‌ها را جذب کند. آلودگی در محیط گیاه آبزی سبب کدر شدن رنگ آب و به دنبال آن کاهش نفوذ نور به آب می‌شود.
بستر گیاه آبزی
بستر مناسب برای رشد گیاه آبزی، بستری است که برای انواع ریشه دار این گیاه، شرایط مناسبی برای توسعه و استقرار ایجاد کند. شن و ماسه با سایز متوسط بهترین انتخاب است. می‌توانید از سایزهای مختلف برای ایجاد زیبایی نیز استفاده کنید اما دو نکته را در نظر داشته باشید:
- توجه کنید که ماسه‌ها را در بستری از آب تعبیه می‌کنید بنابراین انواع بسیار ریز آن می‌تواند محیطی بسیار متراکم ایجاد کند که در این صورت از رشد و تنفس ریشه‌ها جلوگیری می‌شود.
- از طرفی ماسه‌های بسیار درشت نیز به دلیل عدم ایجاد بستری مستحکم محل خوبی برای استقرار ریشه ایجاد نمی‌کند.
هنگامی که بستر گیاه آبزی را طراحی می‌کنید آن را به صورت شیب‌دار درآورید و از به کار بردن دولومیت، تکه‌های مرجان، صدف خردشده و قطعات کلسیم خودداری کنید.
انواع گیاهان آبزی
اسامی گیاهان آبزی که به خصوص در ایران بسیار با آن‌ها مواجه می‌شویم:
- لمنا مینور
گیاه آبزی با برگ‌های بسیار کوچک و نرم که به آن عدسک آبی نیز گفته می‌شود. عدسک آبی از گونه‌های مهاجم گیاهان آبزی محسوب می‌شود. این گیاه با رشد سریع می‌تواند پوششی متراکم ایجاد کند و از تهویه هوا در محیط آکواریوم جلوگیری کند.
- کاهوی آبی
به طور کلی گیاهان آبزی رشد سریعی دارند. کاهوی آبی نیز از گیاهان مهاجم به حساب می‌آید به طوری که چندی پیش رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستانه اشرفیه از خطر جدی آسیب این گیاه آبزی به محیط زیست خبر داد. ریشه‌ی کاهوی آبی افشان است و مقاومت بسیاری به شرایط نامساعد رشدی دارد. شما با هرس به موقع می‌توانید به راحتی این گیاه آبزی را در آکواریوم خود نگه دارید.
- آزولا
- فیلانتوس
- ریکسیا
- خزه آبی
کاشت گیاه آبزی
برای کاشت گیاه آبزی در تنگ ابتدا مقداری بذر تهیه کنید. بذر گیاه آبزی به دلیل ریز بودن در تعداد بالا به فروش می‌رسد. پس از تهیه بذر و بستر مناسب که در بخش قبل توضیح دادیم، نوبت به کاشت گیاه آبزی می‌رسد.
- ابتدا ماسه و بستری که تهیه کردید را به فرم دلخواه در تنگ یا آکواریوم بریزید.
- سپس بذرها را با تراکمی که در نظر دارید روی بستر پخش کنید.
- روی بذرها را با اسپری آب کاملا مرطوب کنید.
- لامپ‌هایی که برای گیاهان خود تهیه کردید را از این مرحله باید نصب کنید.
- مرتبا روی بذرها را با اسپری آبیاری کنید.
- بسته به نوع بذری که کاشتید پس از 14-7 روز بذرها جوانه می‌زنند.
- پس از رشد گیاه آبزی تا ارتفاع مورد نظرتان، نوبت به تزئینات جانبی آکواریوم می‌رسد.
- پس از تکمیل شدن محیط آکواریوم پیش از اینکه گیاه آبزی به دلیل خشکی هوا شروع به قهوه‌ای شدن کند به آرامی روی بستر آب بریزید.
- می‌توانید از یک قیف برای هدایت و کاهش فشار آب استفاده کنید.
خرید اینترنتی گیاه آبزی
در دنیای اینترنت اغلب اقلام مورد نیاز زندگی بشر به راحتی و با چند کلیک قابل دسترسی است. گستره‌ی نیازهای بشر و به طور همزمان طیف فعالیت بازارهای آنلاین نیز در حال وسعت یافتن است. بازار آنلاین به روز رسان نیز سعی دارد با به روز نگه‌داشتن و همگام سازی خود با نیاز جامعه بهترین خدمات را ارائه دهد. خرید اینترنتی گیاه آبزی در سال‌های گذشته احتمالا امری عجیب و غیرضروری دانسته می‌شد. اما با تغییراتی که در ابعاد اقتصادی و سطح رفاه اجتماعی ما ایجاد شده است کاهش آمدوشد در سطح شهر کمک بزرگی به حفظ سلامت جسم و روان افراد جامعه می‌کند. اگر تصمیم به سفارش گیاهان آبزی در تهران گرفته‌اید کافی است از میان فروشگاه‌ها و انواع گیاهان آبزی در سایت ما دیدن فرمایید و به راحتی سفارش خود را ثبت کنید تا در کوتاه‌ترین زمان آن را درب منزل تحویل بگیرید. قیمت گیاهان آبزی نیز مانند تمام گیاهان طیف متنوعی دارد و با توجه به حساسیت‌های گیاه، سن آن و سهولت دسترسی به آن تغییر می‌کند.